Fotowoltaika na dachu czy panele fotowoltaiczne na gruncie?

Jedną z najważniejszych decyzji, jaką należy podjąć przy wyborze instalacji fotowoltaicznej, jest to, czy dla naszej nieruchomości najlepszym rozwiązaniem będą panele fotowoltaiczne na dachu, czy fotowoltaika na gruncie. Każde z rozwiązań ma swoje wady i zalety, a wybór odpowiedniejszego warunkuje szereg czynników. Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu lub na gruncie, powinniśmy rozpatrywać głównie pod kątem efektywności (w kontekście ich umiejscowienia), ale też kosztów montażu paneli lub powierzchni potrzebnej do zainstalowania ilości modułów, która wystarczy na pokrycie naszego zapotrzebowania energetycznego. 

Wszystkie najważniejsze aspekty, z którymi związane jest umiejscowienie instalacji fotowoltaicznej, opisaliśmy szerzej w poniższym artykule. Jeśli zastanawiasz się, czy lepiej sprawdzi się fotowoltaika na dachu, czy fotowoltaika na gruncie przy domu – zapoznaj się z poniższym artykułem!

Fotowoltaika na gruncie – wady i zalety rozwiązania

Panele fotowoltaiczne na gruncie możemy umiejscowić gdziekolwiek na naszej posesji. W wielu przypadkach może się okazać, że powierzchnia działki będzie większa niż ta dostępna na dachu. Umożliwi to montaż fotowoltaiki w najlepszym miejscu na naszej działce. To z kolei przekłada się na uzysk energetyczny i gwarantuje większe oszczędności. Fotowoltaika na gruncie to również łatwy dostęp do paneli. Przydaje się on np. podczas sezonowych prac konserwacyjnych oraz mycia paneli.

Fotowoltaika na gruncie przy domu oznacza jednak, że konieczne jest ingerowanie w powierzchnię na naszej działce. Umiejscowienie instalacji naziemnej z panelami zabiera wolną, otwartą przestrzeń. Konstrukcja naziemna niesie za sobą wiele korzyści, ale może zaburzyć przestrzeń otaczającą nasz dom. W wielu przypadkach istnieje możliwość takiego umiejscowienia konstrukcji fotowoltaicznej, by nie zaburzała ona wolnej przestrzeni.

Panele fotowoltaiczne na gruncie muszą zostać ustawione pod optymalnym kątem w taki sposób, by nie zacieniać się nawzajem. Ustawiając konstrukcje fotowoltaiczne w rzędzie, konieczne jest ustawienie ich w odpowiedniej odległości, która zapobiegnie nadmiernemu zacienianiu się paneli. Oprócz tego szczególną uwagę powinniśmy zwracać na obiekty powstające dookoła naszego budynku – zarówno na naszej posesji, jak i posesjach otaczających. Powstanie nowej infrastruktury może skutkować znacznym zacienieniem naszej instalacji, a to z kolei przełoży się na straty. Więcej w tematyce zacienienia znajdziesz w naszym wpisie blogowym: „Zacienienie paneli fotowoltaicznych„.

Fotowoltaika na gruncie przy domu determinuje także zwrócenie uwagi na rodzaj gleby, w której umieścimy stelaże. Pamiętajmy, że niezwykle ważnym elementem jest solidne i trwałe zamontowanie konstrukcji wspornej. 

Montaż paneli fotowoltaicznych na gruncie

Prawidłowy dobór i montaż instalacji naziemnej pozwoli na stworzenie optymalnych warunków dla instalacji oraz dostosowanie jej do naszych potrzeb. Zamontowana fotowoltaika na gruncie przy domu daje wiele możliwości pod kątem wyboru odpowiedniego rodzaju mocowania. Na rynku dostępne są najczęściej trzy główne sposoby mocowań paneli fotowoltaicznych na gruncie, a największą popularnością cieszą się systemy wbijane i wkręcane. Czym charakteryzuje się wybrany montaż paneli fotowoltaicznych na gruncie?

Systemy wbijane

Systemy te mocowane są poprzez wbijanie ocynkowanych profili w głąb ziemi. Montaż tego typu instalacji wymaga użycia specjalnego sprzętu. Umożliwia on wbicie w ziemię 4-metrowych profili, które będą w stanie utrzymać konstrukcję w pionie. Rozwiązanie to uznawane jest jako najszybszy sposób budowy konstrukcji wsporczych na gruncie. W tym typie instalacji stelaż naziemny może bardzo dobrze spełniać swoją rolę. Warunkiem jest grunt, który będzie miał odpowiednio wysoką nośność. Zdarza się, że montaż fotowoltaiki na gruncie np. na piaskach, czyli na podłożu o zbyt niskiej nośności, nie jest możliwy.

Systemy wkręcane

Systemy wkręcane nie wymagają użycia specjalnego sprzętu do wbijania długich profili, dzięki czemu panele fotowoltaiczne na gruncie mogą być zamontowane w łatwy i szybki sposób. Ponadto instalację fotowoltaiki na bazie systemów wkręcanych możemy przeprowadzić również na gruntach o niższej nośności. Montaż paneli fotowoltaicznych na gruncie zarówno w systemie wbijanym, jak i wkręcanym wymusza konieczność dostania się w głąb gruntu. Wiąże się to z zachowaniem ostrożności względem infrastruktury podziemnej.

Systemy mocowane do fundamentów i systemy dociążane

Jeżeli nie chcemy lub nie możemy ingerować w przestrzeń pod naszą instalacją, możemy zastosować system mocowany do betonowych fundamentów. Eliminują one konieczność wykonywania odwiertów w głąb gruntu, a betonowe fundamenty mogą być zarówno wylewane, jak i wykonane na bazie płyt betonowych, czyli tzw. systemu dociążanego. 

Dociążany system mocowania paneli fotowoltaicznych może być stosowany tam, gdzie problemem jest wylewanie fundamentów. Montaż systemów dociążanych nie wymaga użycia ciężkiego sprzętu, dlatego jego montaż nie jest trudny. Mimo tego fotowoltaika na gruncie przytwierdzona do fundamentów ma większą nośność, niż system dociążany.

Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu

Montaż instalacji fotowoltaicznej na dachu to zdecydowanie najpopularniejsze rozwiązanie w wielu gospodarstwach w Polsce. Panele fotowoltaiczne na dachu nie wiążą się z zajmowaniem dodatkowego miejsca dookoła naszego budynku. Ich montaż nie musi iść w parze z odpowiednim kątem pochylenia dachu. Podobnie jak z instalacją gruntową, na dachu budynku, którego optymalny kąt nie wynosi 30-40 stopni, możemy zamontować konstrukcję wsporczą, która odpowiednio dopasuje kąt nachylenia paneli fotowoltaicznych. Trzeba mieć jednak na uwadze, że montaż paneli fotowoltaicznych na dachu wraz z konstrukcjami wsporczymi wiąże się z dodatkowymi kosztami.

Najważniejszym czynnikiem, który musimy wziąć pod uwagę, jest ułożenie dachu względem kierunków świata oraz jego konstrukcja (ilość spadów, ich nachylenie, lukarny itp.). Najlepiej, gdy fotowoltaika na dachu jest zamontowana po stronie południowej o nachyleniu równym 40°. Jest to optymalne ułożenie paneli i zależy m.in. od czynników takich jak położenie geograficzne. W ten sposób ograniczamy ilość cienia padającego na nasze panele w ciągu całego roku i maksymalizujemy uzysk energetyczny ze słońca. Musimy liczyć się również z warunkami zabudowy naszego dachu. Panele fotowoltaiczne na dachu nie powinny znajdować się w bezpośrednim sąsiedztwie kominów, wywietrzników i podobnych elementów, które mogą dodatkowo zacienić naszą instalację i powodować straty energetyczne.

Właśnie dlatego wykonuje się audyt fotowoltaiczny, dzięki któremu ustalimy najlepsze warunki dla przyszłej instalacji. Widzimy więc, że fotowoltaika na dachu wymaga dokładnego i starannego planowania, dlatego przed montażem paneli PV warto poradzić się specjalistów, którzy pomogą wskazać odpowiednią przestrzeń do montażu instalacji. 

Zobacz również artykuł: Rozbudowa instalacji fotowoltaicznej – czy jest możliwa?

Panele fotowoltaiczne na dachu skośnym

Fotowoltaika na dachu skośnym jest najczęściej spotykana w budynkach mieszkalnych. Instalacja dachowa również posiada kilka typów w zależności od rodzaju pokrycia dachowego. 

W przypadku dachu pokrytego dachówką stosuje się system oparty na hakach. Pozwala on na niewielką ingerencję w pokrycie dachowe, nie zwiększając ryzyka rozszczelnienia. W tym systemie ważne jest, by zastosować odstęp separacyjny między dachówką a hakiem. Dzięki niemu hak nie wywoła niepotrzebnych naprężeń, a ryzyko pęknięcia dachówki zostanie zmniejszone. 

Nieco inny system występuje w przypadku pokrycia blachodachówką. System ten wymaga zamocowania paneli fotowoltaicznych z wykorzystaniem szpilek wkręcanych do krokwi. Konieczność wykonania odwiertów wymusza zwrócenia szczególnej uwagi na uszczelnienie miejsc odwiertu.

Fotowoltaika na płaskim dachu

Panele fotowoltaiczne na dachu płaskim cechują się wszechstronnością montażu. Konstrukcje wsporcze, które służą instalowaniu fotowoltaik na gruncie, mogą zostać wykorzystane na dachach płaskich. W tym przypadku możliwe jest zamocowanie konstrukcji wsporczej bezpośrednio do powierzchni dachu lub wykorzystanie systemów dociążanych – analogicznie jak w przypadku fotowoltaiki na gruncie.

Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu płaskim może uwzględniać również systemy samonośne, których aerodynamiczna konstrukcja pozwala na brak konieczności stosowania dodatkowego dociążenia. Gwarantują one szybki montaż, ale nie pozwalają na szeroki dobór kątów nachylenia – systemy samonośne umożliwiają uzyskanie ich jedynie do 15 stopni.

Fotowoltaika na dachu, czy na gruncie?

Fotowoltaika na gruncie często wymaga zastosowania dodatkowych materiałów, takich jak cement, czy płyty obciążeniowe wykorzystywane do fundamentów konstrukcji. Ważny jest również dobór odpowiedniej konstrukcji wsporczej, na której będą umieszczone panele fotowoltaiczne. Panele fotowoltaiczne na gruncie mają również inne zalety zauważalne wśród osób, które znajdują przestrzeń dookoła swojej nieruchomości. Fotowoltaika na gruncie przy domu zabiera otwartą przestrzeń, ale umożliwia łatwiejszy dostęp do paneli, co ułatwia ich konserwację, mycie, ewentualne naprawy i przeglądy techniczne.

Panele fotowoltaiczne na dachu wymagają użycia specjalistycznej konstrukcji wsporczej na dachach płaskich lub odpowiedniego systemu montażu w przypadku dachów skośnych. Fotowoltaika na dachu jest optymalnym rozwiązaniem, jeśli pokrycie naszego budynku dysponuje odpowiednią powierzchnią, która pozwoli na bezkolizyjny montaż paneli. Konstrukcje wsporcze wykonane najczęściej z ocynkowanej stali, podnoszą koszty, dlatego montaż paneli na dachu skośnym, który nie wymaga użycia dodatkowych konstrukcji, jest tańszy i łatwiejszy. Mimo tego fotowoltaika na gruncie daje większe możliwości dotyczące rozszerzenia instalacji o kolejne moduły, co jest jej niewątpliwą zaletą.

Fotowoltaika na gruncie lub fotowoltaika na dachu – dlaczego warto?

Zarówno fotowoltaika na gruncie przy domu, jak i panele fotowoltaiczne na dachu niosą za sobą wiele korzyści. Instalacja fotowoltaiki umożliwia nam rozpoczęcie korzystania z odnawialnych źródeł energii, które są przyszłością energetyczną na następne lata. Obecnie trwa proces odchodzenia od konwencjonalnych źródeł energii – np. węgla – i zastępowania ich ekologiczną energią odnawialną.

Dzięki fotowoltaice możesz zaoszczędzić na finansach. Okres zwrotu inwestycji w fotowoltaikę trwa poniżej 10 lat, a nawet w tym okresie możemy odczuć realną ulgę w naszym domowym budżecie. Dobierając odpowiednia moc inwestycji do potrzeb naszego budynku, jesteśmy w stanie zredukować rachunki za prąd nawet do zera.Więcej o tym, jaka moc paneli fotowoltaicznych będzie odpowiednia dla Twojego budynku przeczytasz również na naszym blogu.

Jeżeli chcesz poznać, jaka cena fotowoltaiki ukształtuje się przypadku Twojej nieruchomości, oraz jaka moc będzie potrzebna do pokrycia Twojego zapotrzebowania energetycznego, skorzystaj z narzędzia, jakim jest kalkulator fotowoltaiczny.

Utrzymanie i konserwacja

Instalacje fotowoltaiczne z reguły nie wymagają częstej konserwacji. Zaleca się, aby myć panele słoneczne, w zależności od zmniejszenia efektywności ich działania, co najmniej raz na rok. W praktyce jednak może się jednak okazać, że nie doświadczymy takiej konieczności znacznie dłużej. Z drugiej strony, również awaryjność paneli słonecznych nie jest częstym zjawiskiem.

Gdyby jednak doszło do konieczności czyszczenia paneli lub ewentualnej naprawy, zdecydowanie łatwiejszym dostępem charakteryzuje się fotowoltaika na gruncie. Czyszczenie tych montowanych na dachu wymaga zatrudnienia wykwalifikowanej grupy specjalistów, co oczywiście przekłada się na dodatkowy koszt. Panele fotowoltaiczne na dachu są mniej narażone na uszkodzenia przez czynnik ludzki – są odseparowane od ludzi, ruchu samochodów i wszelkich prac prowadzonych na działce.

Fotowoltaika na gruncie przy domu daje wiele możliwości, ale jeżeli jest taka możliwość, warto przemyśleć również, czy to właśnie panele fotowoltaiczne na dachu nie okażą się skuteczniejszym wariantem. W każdym przypadku za efektywność instalacji odpowiada ogólna wydajność fotowoltaiki w Polsce, która zależna jest od wielu czynników, takich jak okres i intensywność nasłonecznienia. O tym, jak można ją określić, piszemy na naszym blogu!