Spis treści
Jedną z najważniejszych decyzji, jaką należy podjąć przy wyborze instalacji fotowoltaicznej jest to, czy dla naszej nieruchomości najlepszym rozwiązaniem będą panele fotowoltaiczne na dachu czy fotowoltaika na gruncie. Każde z rozwiązań ma swoje wady i zalety, a wybór odpowiedniego warunkuje szereg czynników. Montaż paneli fotowoltaicznych powinniśmy rozpatrywać głównie pod kątem efektywności (w kontekście ich umiejscowienia), ale też kosztów montażu paneli lub powierzchni potrzebnej do zainstalowania takiej ilości paneli, która wystarczy na pokrycie naszego zapotrzebowania energetycznego. Odpowiadając sobie na te dwie kwestie, powinniśmy być w stanie odpowiednio dobrać typ instalacji do naszych potrzeb.
Wszystkie najważniejsze aspekty, z którymi związane jest umiejscowienie instalacji fotowoltaicznej opisane zostaną w poniższym artykule. Zastanawiasz się czy zainstalować panele fotowoltaiczne na dachu budynku, czy lepsza będzie fotowoltaika na gruncie? Zapoznaj się z poniższym materiałem!
Fotowoltaika na gruncie – wady i zalety rozwiązania
Panele fotowoltaiczne montowane na gruncie możemy umiejscowić gdziekolwiek na naszej posesji. W wielu przypadkach może się okazać, że powierzchnia działki będzie większa niż ta dostępna na dachu. Umożliwi to montaż fotowoltaiki w najlepszym miejscu na naszej działce. To z kolei przekłada się na uzysk energetyczny i gwarantuje większe oszczędności. Fotowoltaika na gruncie to również łatwy dostęp do paneli. Może on przydać się np. podczas sezonowych prac konserwacyjnych oraz mycia paneli.
Wadą tego typu instalacji jest ingerencja w przestrzeń na naszej działce. Umiejscowienie instalacji naziemnej z panelami zabiera wolną, otwartą przestrzeń. Konstrukcja naziemna niesie za sobą wiele korzyści, ale może zaburzyć przestrzeń otaczającą nasz dom. W wielu przypadkach istnieje możliwość takiego umiejscowienia konstrukcji fotowoltaicznej, by nie zaburzała ona wolnej przestrzeni.
Panele fotowoltaiczne na gruncie muszą zostać ustawione pod optymalnym kątem w taki sposób, by nie zacieniać się nawzajem. Ustawiając konstrukcje fotowoltaiczne w rzędzie, konieczne jest ustawienie ich w odpowiedniej odległości, która zapobiegnie nadmiernemu zacienianiu się paneli. Oprócz wzajemnego zacieniania się paneli fotowoltaicznych, szczególną uwagę powinniśmy zwracać na obiekty powstające dookoła naszego budynku, zarówno na naszej posesji, jak i posesjach otaczających. Powstanie nowej infrastruktury może skutkować znacznym zacienieniem naszej instalacji, a więc spowoduje znaczące straty. Więcej w tematyce zacienienia znajdziesz w naszym wpisie blogowym: „Zacienienie paneli fotowoltaicznych„.
Fotowoltaika na gruncie determinuje zwrócenie uwagi na rodzaj gleby, w której umieścimy stelaże. Pamiętajmy, że niezwykle ważnym elementem jest solidne i trwałe zamontowanie konstrukcji wspornej. Jakie systemy konstrukcji wsporczych wyróżniamy?
Panele fotowoltaiczne na gruncie a konstrukcja naziemna
Prawidłowy dobór i montaż instalacji naziemnej pozwoli na stworzenie odpowiednich warunków dla naszej instalacji oraz dostosowanie jej do naszych potrzeb. Montaż paneli fotowoltaicznych na gruncie daje nam wiele możliwości pod kątem wyboru odpowiedniego rodzaju mocowania. Każdy z nich będzie odpowiedni dla innych warunków. Na rynku dostępne są najczęściej trzy główne sposoby mocowań paneli fotowoltaicznych na gruncie. Największą popularnością cieszą się systemy wbijane i wkręcane.
Systemy wbijane
Systemy te mocowane są poprzez wbijanie ocynkowanych profili w głąb ziemi. Montaż tego typu instalacji wymaga użycia specjalnego sprzętu. Umożliwia on wbicie w ziemię 4-metrowych profili, które będą w stanie utrzymać konstrukcję w pionie.
Rozwiązanie to uznawane jest jako najszybszy sposób budowy konstrukcji wsporczych na gruncie. W tym typie instalacji stelaż naziemny może bardzo dobrze spełniać swoją rolę. Warunkiem jest grunt, który będzie miał odpowiednio wysoką nośność. W przypadku gruntu o niskiej nośności np. na piaskach montaż wbijanej konstrukcji fotowoltaicznej może być niemożliwy.
Systemy wkręcane
Systemy wkręcane nie wymagają użycia użycia specjalnego sprzętu do wbijania długich profili, stąd też ich montaż jest łatwiejszy. Nie wymagane są również odpowiednie warunki jeśli chodzi o nośność gruntu. Instalację fotowoltaiki na bazie systemów wkręcanych możemy wykonać również na gruntach o niższej nośności. Montaż obu systemów – wbijanego i wkręcanego – wymusza konieczność dostania się w głąb gruntu. Wiąże się to z zachowaniem ostrożności względem infrastruktury podziemnej.
Systemy mocowane do fundamentów i systemy dociążane
Jeżeli nie chcemy lub nie możemy ingerować w przestrzeń pod naszą instalacją, możemy zastosować system mocowany do betonowych fundamentów. Eliminują one konieczność wykonywania odwiertów w głąb gruntu.
Betonowe fundamenty mogą być zarówno wylewane, jak i wykonane na bazie płyt betonowych, czyli tzw. systemu dociążanego. Dociążany system mocowania paneli fotowoltaicznych może być stosowany tam, gdzie problematyczne może być wylewanie fundamentów. Montaż systemów dociążanych nie wymaga użycia ciężkiego sprzętu, dlatego jego montaż nie jest trudny. Mimo tego, montaż instalacji fotowoltaicznej na konstrukcji przytwierdzanej do fundamentów ma większą nośność, niż system dociążany.
Panele fotowoltaiczne na dachu
Montaż instalacji fotowoltaicznej na dachu to zdecydowanie najpopularniejsze rozwiązanie w wielu gospodarstwach w Polsce. Panele na dachu nie wiążą się z zajmowaniem dodatkowego miejsca dookoła naszego budynku. Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu nie musi iść w parze z odpowiednim kątem pochylenia dachu. Podobnie jak z instalacją gruntową, na dachu budynku, którego optymalny kąt nie wynosi 30-40 stopni, możemy zamontować konstrukcję wsporczą, która odpowiednio dopasuje kąt nachylenia paneli fotowoltaicznych. Trzeba mieć jednak na uwadze, że montaż instalacji dachowej na konstrukcjach wsporczych wiąże się z dodatkowymi kosztami.
Najważniejszym czynnikiem, który musimy wziąć pod uwagę, jest ułożenie dachu względem kierunków świata oraz jego konstrukcja (ilość spadów, ich nachylenie, lukarny itp.). Najlepiej, gdy fotowoltaika na dachu jest zamontowana po stronie południowej o nachyleniu równym 40°. Jest to optymalne ułożenie paneli i zależy od takich czynników jak położenie geograficzne. W ten sposób ograniczamy ilość cienia padającego na nasze panele w ciągu całego roku i maksymalizujemy uzysk energetyczny ze słońca. Musimy liczyć się również z warunkami zabudowy naszego dachu. Panele fotowoltaiczne na dachu nie powinny znajdować się w bezpośrednim sąsiedztwie kominów, wywietrzników i podobnych elementów, które mogą dodatkowo zacienić naszą instalację i powodować straty energetyczne.
Właśnie dlatego wykonuje się audyt fotowoltaiczny, dzięki któremu ustalimy najlepsze warunki dla przyszłej instalacji. Widzimy więc, że przy projektowaniu fotowoltaiki na dachu musimy być niezwykle ostrożni i dokładni, dlatego przed montażem paneli PV warto poradzić się specjalistów, którzy pomogą wskazać odpowiednią przestrzeń do montażu fotowoltaiki.
Zobacz również artykuł: Rozbudowa instalacji fotowoltaicznej – czy jest możliwa?
Fotowoltaika na dachu skośnym
Panele fotowoltaiczne najczęściej montowane są na dachach skośnych, które są najczęściej spotykane w budynkach mieszkalnych. Instalacja dachowa również posiada kilka typów w zależności od rodzaju pokrycia dachowego.
W przypadku dachu pokrytego dachówką, stosuje się system oparty na hakach. System ten pozwala na bardzo niewielką ingerencję w pokrycie dachowe, nie zwiększając ryzyka rozszczelnienia. W tym systemie ważne jest, by zastosować odstęp separacyjny między dachówką, a hakiem. Dzięki niemu hak nie wywoła niepotrzebnych naprężeń i zmniejszone zostanie ryzyko pęknięcia dachówki.
Nieco inny system występuje w przypadku pokrycia blachodachówką. System ten wymaga zamocowania paneli fotowoltaicznych z wykorzystaniem szpilek wkręcanych do krokwi. Konieczność wykonania odwiertów wymusza zwrócenia szczególnej uwagi na uszczelnienie miejsc odwiertu.
Panele fotowoltaiczne na dachach płaskich
Zalety montażu paneli fotowoltaicznych wiążą się również z wszechstronnością montażu. Konstrukcje wsporcze, które służą montażowi paneli na gruncie mogą zostać wykorzystane na dachach płaskich. W tym przypadku możliwe jest zamocowanie konstrukcji wsporczej bezpośrednio do powierzchni dachu lub wykorzystanie systemów dociążanych – analogicznie jak w przypadku fotowoltaiki na gruncie.
Jeszcze innym systemem przy montażu paneli fotowoltaicznych na dachach płaskich są systemy samonośne, których aerodynamiczna konstrukcja pozwala na brak konieczności stosowania dodatkowego dociążenia. System ten gwarantuje szybki montaż, ale nie pozwala na szeroki dobór kątów nachylenia. Systemy samonośne umożliwiają uzyskanie niskich kątów nachylenia do 15 stopni.
Fotowoltaika na dachu czy na gruncie?
Fotowoltaika na gruncie często wymaga zastosowania dodatkowych materiałów, takich jak cement, czy płyty obciążeniowe wykorzystywane do fundamentów konstrukcji. Ważny jest również dobór odpowiedniej konstrukcji wsporczej, na której będą umieszczone panele fotowoltaiczne. Zalety fotowoltaiki na gruncie będą szczególnie zauważalne dla osób, które znajdują przestrzeń dookoła swojej nieruchomości, jako posiadającą lepsze warunki pod kątem dostępności energii słonecznej. Instalacja fotowoltaiczna na gruncie zabiera otwartą przestrzeń, ale umożliwia łatwiejszy dostęp do paneli, co ułatwia ich konserwację, mycie, ewentualne naprawy i przeglądy techniczne.
Panele fotowoltaiczne na dachu wymagają użycia specjalistycznej konstrukcji wsporczej na dachach płaskich lub odpowiedniego systemu montażu w przypadku dachów skośnych. Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu jest optymalnym rozwiązaniem, jeżeli dach naszego budynku posiada odpowiednią powierzchnię, która pozwoli na bezkolizyjny montaż paneli. Konstrukcje wsporcze wykonane najczęściej z ocynkowanej stali, podnoszą koszty, dlatego montaż paneli na dachu skośnym, który nie wymaga użycia dodatkowych konstrukcji, jest tańszy i łatwiejszy. Mimo tego, fotowoltaika na gruncie daje większe możliwości dotyczące rozszerzenia instalacji o kolejne moduły, co jest jej niewątpliwą zaletą.
Zalety montażu fotowoltaiki – dlaczego warto?
Zarówno fotowoltaika na gruncie, jak i panele fotowoltaiczne na dachu niosą za sobą wiele korzyści. Instalacja fotowoltaiki umożliwia nam rozpoczęcie korzystania z odnawialnych źródeł energii, które są przyszłością energetyczną na następne lata. Obecnie trwa proces odchodzenia od konwencjonalnych źródeł energii – np. węgla – i zastępowania ich ekologiczną energią odnawialną.
Dzięki fotowoltaice możesz zaoszczędzić również finansowo. Okres zwrotu inwestycji w fotowoltaikę trwa poniżej 10 lat, a nawet w tym okresie możemy odczuć realną ulgę dla naszej kieszeni. Odpowiednio dobierając moc inwestycji do potrzeb naszego budynku jesteśmy w stanie zredukować rachunki za prąd nawet do zera.
Jeżeli chcesz poznać, jaka cena fotowoltaiki ukształtuje się przypadku Twojej nieruchomości oraz jaka moc będzie potrzebna do pokrycia Twojego zapotrzebowania energetycznego, skorzystaj z narzędzia jakim jest kalkulator fotowoltaiczny, który dostępny jest na naszej stronie. Więcej o tym, jaka moc paneli fotowoltaicznych będzie odpowiednia dla Twojego budynku przeczytasz również na naszym blogu.
Utrzymanie i konserwacja
Instalacje fotowoltaiczne z reguły nie wymagają częstej konserwacji. Zaleca się, aby myć panele słoneczne, w zależności od zmniejszenia efektywności ich działania, co najmniej raz na rok. W praktyce jednak może się jednak okazać, że nie doświadczymy takiej konieczności znacznie dłużej. Z drugiej strony, również awaryjność paneli słonecznych nie jest częstym zjawiskiem.
Gdyby jednak doszło do konieczności czyszczenia paneli lub ewentualnej naprawy, zdecydowanie łatwiejszym dostępem charakteryzuje się fotowoltaika na gruncie. Czyszczenie tych montowanych na dachu wymaga zatrudnienia wykwalifikowanej grupy specjalistów, co oczywiście przekłada się na dodatkowy koszt. Panele fotowoltaiczne na dachu są mniej narażone na uszkodzenia przez czynnik ludzki – są one odseparowane od ludzi, ruchu samochodów i wszelkich prac prowadzonych na działce. Fotowoltaika na gruncie daje wiele możliwości, ale jeżeli jest taka możliwość, warto przemyśleć montaż paneli na dachu naszego budynku.
W każdym przypadku za efektywność instalacji odpowiada ogólna wydajność fotowoltaiki w Polsce, która zależna jest od wielu czynników, takich jak okres i intensywność nasłonecznienia. Jak można ją określić – więcej piszemy na naszym blogu!
