Podwyżki cen prądu – co powoduje tak wysokie wzrosty? Ceny prądu 2022

Podwyżki cen prądu może obserwować każdy z nas, co miesiąc opłacając rachunki za energię elektryczną naszego gospodarstwa domowego lub firmy. W 2022 roku powstało wiele nowych czynników rynkowych, które realnie wpływają na cenę energii elektrycznej. Znaczące podwyżki cen energii spotkały się z regulacjami wprowadzanymi przez rząd, który w obliczu wysokiej inflacji zwolnił gospodarstwa domowe z akcyzy na prąd, a także obniżył stawki podatku VAT. Tegoroczna podwyżka cen prądu stała się utrudnieniem dla wszystkich, dlatego wprowadzone zmiany w ramach tarczy antyinflacyjnej miały za zadanie ograniczyć dotkliwość podwyżek.

Nadchodzący okres jesienno-zimowy może wiązać się z dalszym wzrostem cen energii elektrycznej. W okresie zwiększonego zapotrzebowania na prąd, podwyżki cen prądu mogą stać się dotkliwe dla wszystkich podmiotów pobierających energię elektryczną – od gospodarstw domowych, aż po przedsiębiorstwa, których zużycie energii elektrycznej jest wielu przypadkach znacznie wyższe. Jak wysokich podwyżek cen prądu możemy spodziewać się w kolejnych miesiącach? Jak wysokie będą ceny prądu 2022 r.? Odpowiadamy!

Podwyżki cen prądu 2022 – co wpływa na ceny energii elektrycznej?

Ceny prądu (2022 r.) zaskakują kolejnymi wzrostami. Równolegle rosną również ceny pozostałych surowców energetycznych jak np. gazu ziemnego czy węgla. Przyczyny podwyżek prądu zależą od wielu bardzo czynników. Przyjrzyjmy się najważniejszym z nich.

Zobacz artykuł: Oszczędzanie energii – ekologia dla początkujących.

Wzrost cen surowców w tym ceny węgla

W Polsce najwięcej prądu nadal produkują elektrownie węglowe. Większość węgla wydobywanego z największych kopalni w Polsce przeznaczona jest właśnie na potrzeby elektrowni. Ograniczenie importu węgla kamiennego ze wschodu powoduje, że na rynku zaczyna go brakować. Cierpią na tym zarówno gospodarstwa domowe, które nadal opierają swoje ogrzewanie na węglu kamiennym, jak również elektrownie, które ponoszą wyższe koszty pozyskania surowca na potrzeby produkcji prądu.

Koszt zakupu uprawnień do emisji CO2

Koszty emisji dwutlenku węgla rosną od dłuższego czasu. W Polsce cena uprawnień do emisji CO2 ma duże znaczenie z uwagi na duży udział elektrowni węglowych, które odpowiadają za ponad 70 proc. produkcji prądu. Cena uprawnień do emisji dwutlenku węgla rośnie od kilku lat od poziomu zaledwie kilku euro w 2017 roku do niemal 100 euro za tonę w lutym 2022 roku. Jeszcze w 2021 roku uprawnienia do emisji CO2 nieznacznie przekraczały 50 euro. Znaczne obniżenie wartości uprawnień do emisji CO2 miało miejsce po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. Ceny uprawnień do emisji CO2 spadły wtedy niemal o połowę, jednak zdołały szybko wrócić do poziomu 80-85 EUR za tonę. Obecnie koszt certyfikatów CO2 jest głównym czynnikiem stanowiącym o cenach energii elektrycznej.

Kto kupuje certyfikaty do uprawnień co2?

Podwyżki cen prądu uwarunkowane są w dużej mierze od rynkowych cen certyfikatów do emisji CO2. Dzieje się tak, ponieważ każda firma emitująca nadmiar dwutlenku węgla do atmosfery jest zobligowana do posiadania odpowiednich uprawnień do emisji, czyli tzw. EUA (European Union Allowance). Posiadanie jednego certyfikatu (EUA) uprawnia do emisji 1 tony CO2. Cenę uprawnień do emisji kształtuje rynek – popyt i podaż – które zależne są m.in. od tego, ile kosztuje uniknięcie nadmiarowej emisji CO2. Kraje UE w tym Polska otrzymują część uprawnień za darmo w ramach odgórnego przydziału. Emisja CO2 w Polsce jest jednak o kilkadziesiąt milionów ton wyższa.

Masz firmę? Dowiedz się więcej z naszego artykułu: Fotowoltaika dla firm

Sposoby na ograniczanie podwyżek ceny prądu

Dynamicznie postępujące podwyżki cen energii elektrycznej, które w dużym stopniu odpowiadały i nadal odpowiadają za rosnącą inflację, spowodowały szereg działań, które miały na celu ograniczenie skali podwyżek.

Wzrost cen prądu a obniżenie akcyzy

Postępujące podwyżki cen energii zdeterminowały działania polskiego rządu mające na celu ograniczenie skali wzrostu cen. W grudniu 2021 r. Sejm uchwalił ustawę obniżającą akcyzę na paliwa i prąd. Ustawa ta była elementem wprowadzonej wówczas tarczy antyinflacyjnej. W ramach założeń ustawy w okresie od 1 stycznia do 31 maja 2022 r. gospodarstwa domowe były zwolnione z płacenia akcyzy od energii elektrycznej. Pozwoliło to na obniżenie ceny energii o 5 zł/MWh. Założenia tarczy antyinflacyjnej na mocy nowelizacji ustawy wydłużono do końca lipca 2022 r.

Obniżenie stawki podatku VAT a cena energii

Obniżenie VAT to kolejny ze sposobów, który jest stosowany w celu zmniejszenia dynamiki cen energii. Od początku 2022 roku obniżona została stawka podatku VAT na energię elektryczną z 23 do 5 proc. Obniżona stawka podatku VAT na energię elektryczną została wprowadzona również w ramach tarczy antyinflacyjnej 2.0. Dużym szokiem dla gospodarstw domowych i firm może okazać się powrót stawek VAT do standardowych wartości – jeśli tak stanie się w tym roku, konsumenci odczują to na własnej skórze.

Zapoznaj się również z artykułem o programie prosument lokatorski.

Cena energii – kto odpowiada za ustalenie stawek?

Za ustalenie ceny energii elektrycznej w Polsce odpowiada Urząd Regulacji Energetyki (URE). Prezes Urzędu Regulacji Energetyki jako najważniejsza osoba w tej instytucji zatwierdza lub odrzuca prośby dystrybutorów energii dotyczące cen taryf.

W pierwszej kolejności ceny taryf dla energii elektrycznej ustalane są przez sprzedawcę prądu (przedsiębiorstwo energetyczne). Stawki ustalane są na podstawie prawa energetycznego oraz rozporządzenia taryfowego Ministra Energii. W kolejnym etapie przedsiębiorstwa energetyczne przekazują ustalone taryfy do URE. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki podejmuje decyzję – zatwierdza lub odrzuca propozycje stawek.

Co uwzględnia wzrost taryfy prądu?

Wysokość taryf energii elektrycznej powinna uwzględniać pokrycie najważniejszych kosztów działalności przedsiębiorstw energetycznych, jak również dobro odbiorców. Z założenia, URE chroni konsumentów energii przed wszelkimi nieuzasadnionymi podwyżkami cen prądu. Najpopularniejszą taryfą prądu jest taryfa G11, według której stała cena prądu w ciągu doby jest stała.

Zobacz również: Jak odczytać licznik prądu? Sprawdź na naszym blogu!

Ceny bieżące i przyszłe podwyżki prądu – co nas czeka?

W 2022 r. cena energii elektrycznej czynnej wzrosła o 37 proc. Wzrósł również koszt dystrybucji prądu, który urósł o 8 proc. URE podał również, że na Towarowej Giełdzie Energii cena energii w kontraktach terminowych oscylowała na poziomie 242 zł/MWh w roku 2020, by w roku 2021 osiągnąć 470 zł/MWh. Na dzień 23 czerwca 2022 r., wartość kursu TGeBase wyniosła już 768 zł/MWh.

Obecnie według najpopularniejszej taryfy G11 jedna kilowatogodzina prądu kosztuje 0,73-0,82 zł. Opłaty te uwzględniają również wzrost stawek dystrybucji, które w stosunku do roku 2021 wzrosły o ok. 8 proc. Ceny energii według stawki za 1 kWh wzrosły o niemal 40 proc. Według bieżących stawek, średnie miesięczne koszty energii elektrycznej dla gospodarstw domowych wahają się między 146 zł, a 163 zł. Średnio najwyższe rachunki w Polsce płacą warszawiacy.

Jak będą kształtowały się rynkowe ceny energii?

Obecnie nadal rosną ceny energii elektrycznej w naszym kraju i nie ma wielu przesłanek, by w najbliższych miesiącach trend ten mógł się odwrócić. Jak co roku, jesienią 2022 r. do Urzędu Regulacji Energetyki wpłyną wnioski taryfowe dot. cen energii i jej dystrybucji. Możemy być niemal pewni, że sprzedawcy energii elektrycznej zaproponują wyższe ceny za prąd. Jeżeli ich propozycja spotka się z akceptacją prezesa URE, podwyżki cen prądu będą mogły sięgnąć ponad 50 proc. Niektóre źródła mówią nawet o dwukrotnych wzrostach cen energii. W przypadku tak wysokich wzrostów cen, warto dowiedzieć się dodatkowo, jak oszczędzać prąd w domu.

Podwyżki cen prądu – jak się przed nimi zabezpieczyć?

Problemy podażowe związane z konwencjonalnymi źródłami energii powodują, że rośnie wartość energii pozyskiwanej z odnawialnych źródeł. Coraz większe zainteresowanie odnotowuje fotowoltaika, która jest w stanie pokryć całkowite potrzeby energetyczne domu lub firmy. Opłacalność inwestycji zwiększa również dostępne dofinansowanie w ramach programu Mój Prąd 4.0. Program ten oprócz dofinansowania do fotowoltaiki wspiera magazynowanie energii słonecznej. Dofinansowywany jest również system zarządzania energią HEMS/EMS, na który również można otrzymać dofinansowanie. Narzędziem, które pozwala wstępnie oszacować wszelkie koszty związane z fotowoltaiką oraz określić jej okres zwrotu w zależności od naszych potrzeb energetycznych to kalkulator fotowoltaiczny Sunergo.

W obecnej sytuacji gospodarczej własna produkcja energii elektrycznej staje się ogromnym przywilejem i możliwością uniezależnienia się od rachunków za prąd. Popularność zyskują również pompy ciepła. Warto zdecydować się na fotowoltaikę już w tym roku i zacząć czerpać korzyści. Zobacz również, czy fotowoltaika i pompa ciepła to rozwiązanie dla Ciebie – więcej na naszym blogu.

Zastanawiasz się po jakim czasie zwraca się fotowoltaika? Sprawdź na naszym blogu!